Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland, Axmed Maxamed Silaanyo ayaa shalay xarunta hay’adda shaqaalaha Dawladda u tegay qaadashada kaadhka codbixinta iyadoo ay wehelinayaan Marwada koowaad ee qaranka Somaliland Marwo Aamina Sheekh Maxamed Jirde iyo xubno ka mida golaha wasiirada xukuumadda.
Wasiirka Wasaarada Madaxtooyadda Jamhuuriyadda Somaliland Maxamuud Xaashi Cabdi ayaa oo ka mid ahaa saraakiisha Madaxeyne Axmed Silaanyo hoggaaminayey ee kaadhka cod bixinta doorashooyinka ka qaatay xarunta hay’adda shaqaalaha ayaa sheegay in ay Xukuumad ahaan ka go’an tahay bixinta dhammaan kharashaadka ku soo hagaagay ee doorashada Madaxtooyada.
Wasiir Maxamuud Xaashi Cabdi ayaa sidoo kalena xusay inay xukuumad ahaan shacabka, iyo xisbiyada ugu baaqayaa in laga wada shaqeeyo diyaarinta jawi wanaagsan oo walaalnimo leh in lagu galo tartanka doorashada Madaxtooyada ee dalka ka qorshaysan 13 November, isaga oo Wasiirku xusay in laga fogaado wixii dhibaato keenaya.
Wasiirka Madaxtooyadda Jamhuuriyadda Somaliland Maxamuud Xaashi ayaa sidaasi u sheegay Saxafiyiin ku sugnaa hoolka hay’adda shaqaalah oo uu ka qaatay kaadhkiisii codaynta waxaanu yidhi:
“Waxa aanu maanta halkan guriga shaqaalaha u nimid, Madaxweynaha Jamhuuriyadda Somaliland iyo masuuliyiin la socday oo aan ka mid ahay iyo marwada qaranka in aanu qaadano kaadhkii cod-bixinta oo halkan aannu iska diiwaangalinay, oo ah xaq dastuuri ah oo muwaadin wal oo dalkani ka mid ahi uu leeyahay.”
Isagoo hadalkiisa sii watana waxa uu yidhi:
“Farxad weyn iyo guul ayey u tahay guud ahaan shacbiga Somaliland in afar gobol maanta aynu laba horena la dhameeyey, gobolada Maroodijeex iyo Togdheer-na ay hada ka socoto, waxa inoo hadhayna waa laba gobol, waxa weeye aad iyo aad hawl weyn oo baaxad leh ayeynu qabanay, arrintaasi waxay muujinaysaa oo ka markhaati kacaysaa in Somaliland dumuquraadiyadeedii aanay dhiman oo ay nooshahay, waxay ka markhaati kacaysaa doorashadii inaynu qarka u saaran nahay, oo ay inoo dhiman tahay muddo yar oo bilo ah oo ah inaynnu warqada codaynta iyo sanduuqa uun isku hubsano.”
Wasiirka Wasaarada Madaxtooyadda waxa kale oo uu sheegay inay bixin doonaan dhamaan lacagta komishnku ka sugayo ee lagu hirgalinayo doorashada waxaanu yidhi:
“Xukuumadda Madaxweyne Axmed Siilaanyo waxa ka go’an doorashado in doorashadaa wixii naga soo hagaaga in aanu barbar u tiirino, aduun badan iyo agaasin nabadgalyo ayaa doorashadan ku baxaya, dhammaanba diyaar ayaanu u nahay, baaqiga lacagta hadhayna waxaannu xukuumad ahaan bixinn doonaa oo Komishanka ku balanay tododobada bisha sideedaad, (07/08/2017) ayaanu bixin doonaa laba miylan oo doolar ($2, 000, 0000) oo lacagta doorashada ka dhiman, gudida doorashooyinka qaranka waannu u hambalyeynayaa, waanu bogaadinaynaa xukuumad ahaan hawl weyn ayey qabteen, waxaanu aaminsan nahay inay yihiin dad mudakar ah oo isku duuban xilkaana ka soo bixi kara.”
Xaashi ayaa dadweynaha iyo asxaataba baaq u diray waxaannnu yidhi:
“Waxaanu u aragnaa in xisbiyada qaranka, xukuumadda iyo umadda oo dhami ay u guntado in doorashada aynu ku tartano jawi wanaagsan oo caafimaad qaba, oo walaalnimo leh, oo bisayl leh, oo garasho leh, oo xagtimaha iyo xangaruufaha iyo waxyaabaha inaga xumayn kara aynu Ummadd ahaan ka korno. Waxa shacbiga reer Somaliland aan ku guubaabinaynaa gaar ahaan gobolada Togdheer iyo Maroodijeex in dadka wali aan qaadan kaadhka cod bixintu inay qaataan oo aanay xaqooda lumin.”