๐๐จ๐จ๐ช๐š๐ฌ๐ก๐š๐๐š ๐”๐ ๐ฎ ๐‡๐จ๐ซ๐ซ๐š๐ฒ๐ฌ๐š: ๐ˆ๐ญ๐จ๐จ๐›๐ข๐ฒ๐š ๐Œ๐ข๐ฌ๐ž ๐‰๐š๐›๐ฎ๐ฎ๐ญ๐ข? ๐€๐ซ๐š๐ ๐ญ๐ข ๐ˆ๐ฌ๐ญ๐ข๐ซ๐š๐š๐ญ๐ข๐ข๐ฃ๐ข ๐š๐ก W/Q:(Guuleed Goohe)

Booqashada ugu horraysa ee madaxweynaha cusub ee Somaliland ee dibadda waa tallaabo diblomaasiyadeed oo aad muhiim u ah, taas oo awood u leh in ay si muuqata u saameyso jihada siyaasadda arrimaha dibadda ee Somaliland mustaqbalka dhow. Goโ€™aankan waa in si xeeladeysan looga fiirsadaa, iyadoo la tixgelinayo xaaladaha ๐’‹๐’–๐’’๐’–๐’“๐’‚๐’‚๐’‡๐’Š๐’š๐’†๐’†๐’…, ๐’™๐’Š๐’“๐’Š๐’Š๐’“๐’‚๐’…๐’‚ ๐’ˆ๐’๐’ƒ๐’๐’๐’Œ๐’‚, ๐’Š๐’š๐’ ๐’ƒ๐’‚๐’‚๐’‰๐’Š๐’š๐’‚๐’‰๐’‚ ๐’…๐’Š๐’ƒ๐’๐’๐’Ž๐’‚๐’‚๐’”๐’Š๐’š๐’‚๐’…๐’†๐’†๐’… ๐’†๐’† ๐‘บ๐’๐’Ž๐’‚๐’๐’Š๐’๐’‚๐’๐’…. ๐‘ณ๐’‚๐’ƒ๐’‚๐’…๐’‚ dal ee ugu muhiimsan ee laga fiirsan karo waa Itoobiya iyo Jabuuti, kuwaas oo mid walba leh fursado iyo caqabado istiraatiiji ah.

๐ˆ๐ญ๐จ๐จ๐›๐ข๐ฒ๐š: ๐’๐š๐š๐ฑ๐ข๐ข๐› ๐ˆ๐ฌ๐ญ๐ข๐ซ๐š๐š๐ญ๐ข๐ข๐ฃ๐ข ๐š๐ก ๐จ๐จ ๐‹๐š๐ก๐š๐š๐ง๐ฌ๐ก๐จ ๐ƒ๐ก๐š๐ช๐š๐š๐ฅ๐ž ๐ข๐ฒ๐จ ๐’๐ข๐ฒ๐š๐š๐ฌ๐š๐๐ž๐ž๐:

Itoobiya waa awood goboleed muhiim ah oo Somaliland xiriir adag la leh. Heshiiska Is-fahamka (MOU) ee dhexmaray labada dhinac, oo Somaliland siinaya Itoobiya marin badeed iyada oo loo marayo dekedda Berbera, ayaa ka dhigay Addis Ababa saaxiib lama huraan ah oo dhanka dhaqaalaha iyo siyaasadda.

Sababaha Booqashada Ugu Horraysa Ee Itoobiya:

_______________

1. Xoojinta Heshiiska MOU:

Booqashada Addis Ababa waxay si cad u muujinaysaa goโ€™aanka Somaliland ee ah in la xoojiyo iskaashiga dhaqaale iyo istiraatiijiga ee Itoobiya. Tani waxay kor u qaadi kartaa kalsoonida labada dhinac ee ku aaddan hirgelinta heshiiska iyo maalgelinta kaabayaasha muhiimka ah sida waddooyinka iyo dekedaha.

2. Saameyn Goboleed:

Itoobiya waa xarunta Midowga Afrika, taas oo Somaliland u noqon karta fursad muhiim ah si ay u xoojiso ololaheeda aqoonsi caalami ah. Sidoo kale, Itoobiya waxay leedahay awood ay ugu cadaadiso dalalka kale ee gobolka si ay Somaliland u tixgeliyaan.

3. Iskaashiga Amniga:

Somaliland iyo Itoobiya waxay wadaagaan danaha amni ee muhiimka ah, gaar ahaan ka hortagga argagixisada iyo ilaalinta xuduudaha. Iskaashiga dhinaca amniga ayaa noqon kara mid faaโ€™iido leh labada dhinacba.

๐‰๐š๐›๐ฎ๐ฎ๐ญ๐ข: ๐…๐ฎ๐ซ๐ฌ๐š๐๐š๐ก๐š ๐ข๐ฒ๐จ ๐“๐š๐ซ๐ญ๐š๐ง๐ค๐š ๐†๐จ๐›๐จ๐ฅ๐ค๐š

Jabuuti waa marin muhiim ah oo gobolka ah, oo leh xiriir caalami ah oo xooggan. Inkastoo ay tartan kula jirto dekedda Berbera, xiriirka diblomaasiyadeed ee Somaliland iyo Jabuuti wuxuu u baahan yahay in si dhow loo xoojiyo.

Sababaha Loogu Baahan Yahay Booqashada Jabuuti:

1. Dib u Heshiisiin Goboleed:

Jabuuti waxay si cad uga soo horjeeddaa heshiiska Somaliland iyo Itoobiya ee ku saabsan dekedda Berbera, iyadoo u aragta khatar ku ah ganacsigeeda dekedda. Booqashada Jabuuti waxay noqon kartaa fursad lagu yareeyo xasaasiyadda ka dhashay, lana abuuro jawi wada shaqeyn iyo isfaham dheeri ah.

2. Xiriirka Caalamiga ah ee Jabuuti:

Jabuuti waxay martigelisaa saldhigyo militari oo muhiim ah oo ay leeyihiin dalal awood leh sida Shiinaha, Maraykanka, iyo Faransiiska. Xiriirka dhow ee Somaliland la leedahay Jabuuti wuxuu Somaliland u sahli karaa inay si dadban uga faaโ€™iidaysato saaxiibbada caalamiga ah ee ku sugan Jabuuti.

3. Xoojinta Nabadda Gobolka:

Somaliland iyo Jabuuti waxay wadaagaan dano dhaqan iyo juquraafi oo muhiim ah. Iskaashiga labada dhinac wuxuu muhiim u noqon karaa xasilloonida gobolka iyo nabadda guud ee Bariga Afrika.

 

๐“๐š๐ฅ๐จ๐จ๐ฒ๐ข๐ง ๐ˆ๐ฌ๐ญ๐ข๐ซ๐š๐š๐ญ๐ข๐ข๐ฃ๐ข ๐š๐ก

1. Itoobiya: Booqashada Koowaad

Booqashada Addis Ababa waa inay noqotaa tallaabada ugu horraysa ee lagu xoojinayo danaha Somaliland ee dhaqaale, amni, iyo siyaasadeed. Heshiiska MOU wuxuu Somaliland u siinayaa fursad ay uga faaโ€™iidaysato suuqa ballaaran ee Itoobiya iyo horumarinta kaabayaasha muhiimka ah.

2. Jabuuti: Booqashada Labaad

Booqashada Jabuuti waa inay diiradda saarto yareynta xasaasiyadda ka dhalatay heshiiska Itoobiya iyo Somaliland, iyo dhisidda iskaashi dhaqaale iyo mid diblomaasiyadeed oo dheellitiran. Iskaashigan wuxuu noqon karaa waddo lagu dheelitirayo danaha gobolka.

Gunaanad

Doorashada booqashada ugu horraysa ee madaxweynaha cusub waa inay ku salaysnaataa xaqiiqooyinka istiraatiijiyadda gobolka iyo danaha Somaliland. Itoobiya waa xulasho muhiim ah oo xoojin karta xiriirka dhaqaale iyo siyaasadeed ee Somaliland, halka Jabuuti ay muhiim u tahay dhisidda iskaashi diblomaasiyadeed iyo taageero caalami ah. Labada booqasho waa inay noqdaan kuwo si wanaagsan u dheelitiran, taasoo horseedi karta xasillooni iyo horumar gobolka.

Gulaid Yusuf Idaan

Senior Lecturer & Researcher, Horn of Africa Affairs

Idaan54@gmail.com

 

Qore :Aqoonyahan Guuleed Goohe

Bandhige@gmail.com