Caasimada Port-au-Prince ee Haiti waxay ku jirtaa xaalad argagax leh, sidaana wax sheegaya dad ku sugan caasimadda Haiti oo fariin ii soo diray.
Dadka deggan Petionville, oo ah aagga ugu qanisan magaalada, ayaa waxa gilgilay rabshaddihii ugu badnaa marka la eego dhibaatada amni ee dalka ka jirta.
In ka badan 12 mayd ah ayaa daadsan waddada -waana dhibanayaasha weerarradii ugu dambeeyay ee burcadda ama Gaagiska.
Sidoo kale dilka subaxnimadii hore ee shalay, waxaa la weeraray guriga nin xaakimka ah. Waan fariin cad oo ku socota madaxda sare ee dalka.
Waxaas oo dhan waxa ku sugan yihiin waxa loo malaynayo inay ahayd qaybta nabdoon ee magaalada.
Agaasimaha fulinta ee Unicef, Catherine Russell, ayaa xaaladda Haiti ku tilmaantay mid argagax leh, waxaana uu sharci-darrada jirta barbar dhigtay filimkii dilka dheer ee Mad Max.
Hubaal qalalaasahan ugu dambeeyay ee Port-au-Prince waa xasuusin, haddii loo baahdo, hadii Haiti loo eegayo xasilloonida.
QM waxa ay sidoo kale ku qiyaastay, xidhnaanshaha cusbitaalo badan oo ku yaalla caasimadda, ilaa 3,000 oo haween uur leh ayaa halis ugu jiray in ay ku dhalaan daryeel la’aan.
Waxaan booqanay qeybta hooyada ee isbitaalka dadweynaha Cap Haitien. Oohintii ugu horeysay ee Baby Woodley, oo kaliya hal maalin, waxay la mid tahay kuwa carruurta ku dhashay meel kasta: cunto iyo raaxo.
Laakiin sida carruurta ugu badan ee halkaas ku dhashay, way kori doontaa si ay u ogaato in waxyaabaha muhiimka ah ee noocaas ahi ay ka fog yihiin dammaanad qaadka Haiti.
Isagoo ku jiifa sariir ku dhow, Markinson Joseph wuxuu ka soo kabsanayay umusha laba maalmood ka hor oo uu dhalay wiil. Turjumaan ayay ii sheegtay in ay ilmaheeda dalka ka saari doonto gabi ahaan hadii ay fursad u hesho.
“Laakiin aniga iyo ninkeyga ma haysanno lacag aan ku cararno,” ayay tidhi.
Dr Mardoche Clervil, oo ah dhakhtarka dhalmada ee isbitaalka, ayaa na tusay meelo mugdi ah oo madhan, wuxuuna sheegay in koontaroolka kooxaha burcadda ah ee waddooyinka soo gala iyo kuwa ka baxa Port-au-Prince ay adkeyneyso in la helo shidaal ku filan oo nalalka lagu shido.
Waxa ka sii muhiimsan, waxa ay sidoo kale curyaamisay dadaalladii lagu keeni lahaa dawooyinka iyo qalabka ay u baahan yihiin.
Guud ahaan dalka, baahida bini’aadantinimo ayaa hadda ah mid halis ah oo wax ka qabashada gargaarka ilaa hadda si xanuun badan loo dhimay.
Waxyaabaha lagama maarmaanka u ah nolosha – cunto, biyo iyo hoy ammaan ah – ayaa aad ugu adag in la helo malaayiin.
Magaalada Port-au-Prince, Faarax Oxima iyo sagaalkeeda carruur ah ayaa laga soo saaray gurigoodii oo ku yaallay xaafad ay ka taliyaan oo ay maamulaan Gaagiska. Waxay ka mid yihiin in ka badan 360,000 oo qof oo gudaha ku barokacay colaadda.
Xigasho:wargeyska dawan
Bandhige@gmail.com