Curadkii Curinta: Calan-side Cali Sugulle Cigaal 1939-kii – 2016-ka, Q.13aad (WQ: Boobe Yuusuf Ducaale)

“Waxan waayey, waayeel murtida, waajibkeed gudaye,

Waxan waayey, waadiga hiddaha, weel nin noo dara e’,

Waxan waayey, ruux loo wakiyo, wiiqii bawdada e’,

Waxan waayey, ruux lagu wardiyo, weedhuhuu yidhiye,

Waxan waayey, wabarkii tixdiyo, wadanaheediiye,

Waxan waayey, waradii hiddaha, waayo-araggiiye,

Waxan waayey, wadihii wan-qalay, wowga dirireede,

Waxan waayey, wadhi kii ku dhigay, gaalkii wicilkiiye,

Waxan waayey, webi dhaqanku laa, oo ka wabax laaye,

Waxan waayey, wiilkii indhaha, waaxda maqalkiiye,

Waxan waayey,lama waarayee, waafi Dun-carbeede,

Waxan waayey, waaniye jeclaa, wadar dadkiisoo dhan.,

 Tuduc ka mid ah Maansada Baroor-diiqda ah ee Xasan Daahir Ismaaciil, Weedhsame,

Sannadihii dul-saarka ahaa ee aanu ku jirnay halgankii hubeysnaa ee dibuxoreynta qaran ee ay SNM horseedka ka ahayd, Cali Sugulle wuxu ka tirsanaan jiray Kooxdii Fanka ee SNM ee deggenayd Kaam-abokor. Maansooyinkii uu beryahaa tiriyay waxa ka mid ahayd maanso-halgameed hal beyd oo keliya ka koobnayd, beydkaas oo ahaa:

“La-haystaha is-haystuu ku yimid, kelidi haystuhuye,”

 

Si aynu u soo gunaandno taxanahan kooban ee taariikheed-nololeedkii iyo taariikhdii curineed ee Cali Sugulle, bal aynu halkan ku taxno maansooyin baroor-diiq ah oo loo tiriyay geeridaa naxdinta lahayd.

Maansooyinkaa baroor-diiqda ah waxa ugu horreeyay mid uu curiyay abwaan Xasan Daahir Ismaaciil oo ah:

Webtii cawke anigoon ka kaban welina dhiillaysan

 Anigoon wadnuhu ii garrayn wahabna aan goynin

 Caawana ma weer baan xidhnahay cali intaan waayey

 Wadaniga abwaankii ahaa waracii suugaanta

 Ma-waabtihii gumaystaha necbaa warankii qoomaayey

 Dun-carbeedna maantuu wed helay dunidu waa wiige.

 

Waxan waayey, waayeel murtida, waajibkeed gudaye,

 Waxan waayey, waadiga hiddaha, weel nin noo dara e’,

 Waxan waayey, ruux loo wakiyo, wiiqii bawdada e’,

 Waxan waayey, ruux lagu wardiyo, weedhuhuu yidhiye,

 Waxan waayey, wabarkii tixdiyo, wadanaheediiye,

 Waxan waayey, waradii hiddaha, waayo-aragiiye,

 Waxan waayey, wadihii wanqalay, wowga dirireede,

 Waxan waayey, wadhi kii ku dhigay, gaalkii wecelkiiye,

 Waxan waayey, webi dhaqanku laa, oo ka wabax laaye,

 Waxan waayey, wiilkii indhaha, waaxda maqalkiiye,

 Waxan waayey,lama waarayee, waafi Dun-carbeede,

 Waxan waayey, waaniye jeclaa, wadar dadkiisoo dhan.

 

Rabbiyoow aadaa waarayoo, wed an ka yaabayne,

Qof ku wacay, ku weecansadoo, kuna wax weydiistay,

Adaan webin oo aan waabinoo, wadhi ku soorayne,

Gacmahaan ku hoos wadhay Rabboow, waad I aragtaaye,

 

Weynoow dunuubtiisa dhaaf, weliyadii raaci,

Waafaji su’aalaha Rabboow, Malaggu weydiiyo,

Ka waraabi Jannadii Fardaws, una dhig weylaalis,

 

Maansadan kale ee baroor-diiqda ahna waxa tiriyay Saleebaan Cali Cabdi, waxaanu yidhi:

Jabad wali lamaan degin,
Jidiin maanu wada cunin,
Jidna maanu wada marin,
Jaahiisa maan arag,
Jabaqdiisa maan maqal,
Mid aan jaandi soo tebin,
Misna waa jidhkaygiyo,
Saaxiib aan jeclaayoo,
Geeridu jaxaastoon,
Tacsidiisa joogee,
Jaliilloow jameecada,
Jaarkii Rasuulkiyo, (NNKH)
Asxaabtii Janada tegay,
Kobtay maanta joogaan,
Gelbis jaanta ha u dhigo,
jeexyada rummaankiyo,
Midhaha jaadba jaadka ah,
Haku jala-buteeyoo,
Su’aalaha jidka u yaal,
Jawaabtooda garansii,
Naaraha jidkoodiyo,
yuu ku leexan Jahannaba,
Aamin aamin aamin.

Maansadan kale ee baroor-diiqda ahna, waxa tiriyay Maxmed Aw Cali Cartan, Hal-deeq, waxaanu yidhi:

Ifku waa halgaag iyo naxdimo, hurran ninkii noole,
Waa la wada hayaayoo nafluhu, waa hayaan rarane,
Waa la kala horreeyaa ma jiro, ruux ku hadhayaaye,
Hoggaan dhaqan yaqaannaa go’iyo, hamash caleen wayne,
Hal-abuurku tiiraanyo qaad, wuu hiq leeyahaye,
Habeen baa u dumayoo afkii, waa hengelo saare,
Hareertuu ku beegnaa qayood, baa ka haw tidhiye,
Hanad iyo abwaan baa hoydiyo, qaran hal-doorkiiye,
Xaq Ilaahay heddii baa heshiyo, lama-huraantiiye,
Hormuudkeennii way wada hoydeen, badi halyaydiiye,
Hal iyo laba waxaan dhaamin baa, hadhay Batuunoowe,
Mawdku wayna helayaa qabrigu, hubanti weeyaane,
Hadhacii Fardawsiyo Jannaa, hodanku yaallaaye,
Hoobaanta Cali sii Raboow, hoorshay ducadiiye.
Aammiin aammiin.

(La soco Sabtida, haddii Eebbe idmo)